Futbol kamuoyunun son günlerdeki en yoğun tartışma konusu Passolig… Boş tribünlerin sorumlusu olarak Passolig gösteriliyor.
Aslında Passolig konulu tartışmalarda kargaşa var. Nisan ayında tartışılan “e-bilet” idi. Sonra tartışmanın odağına “Passolig” yerleştirildi
Tartışmaların başlamasına yol açan “e-bilet” konusu araya kaynadı. Kamuoyu Passolig kelimesine odaklandı. Üç farklı ürün çatı isme kavuştu.
Yarın Passolig kartı uygulamadan geri çekilirse, tartışma bitecek gibi. Böylece sakat doğan dayatma ürünü e-bilet konusu tartışılmayacak.
Sorunun kaynağı aslında 6222 sayıl kanun. 14 Nisan 2011’de yürürlüğe girdiği günden bu yana yaşanan her “kaos”ta bu kanunun izleri var
6222’nin şike teşvik içerikli 11. Maddesi’nin yarattığı tahribat büyüyor. Taraftarlar nefretle bölündü. Tribün olayları azalacağına arttı.
Spor alanlarının güvenliği için oluşturulan 5. Madde’nin 4. Ve 11. fıkrası da tribünleri vurdu. Maçlardaki görüntüler ve tepkiler malum.
Başlangıç…
6222 sayılı kanunun “Sporda şiddet ve düzensizliği” önlemek için çıkarıldığı söylendi. Geçen 3 yılda yeni kanunlarla defalarca düzeltildi
Hem 3 Temmuz süreci hem de Passolig isyanı gösterdi ki 6222 sayılı bu kanun adeta “KAOS” yaratmak için çıkarılmış. Başka açıklaması yok.
Şu bir gerçek… 6222 ekseninde gelişen hiçbir tartışma ve sonrasındaki kaos tesadüf değil. Her adım bir planın ürünü gibi…
Passolig tartışmalarının hangi boyutlara ulaşacağını kestirmek mümkün değil. Bir güç gösterisiyle dayatılmaya mı çalışılacak? Tahmini zor…
Ancak bu kadar gündemde olan “Passolig” ile ilgili hukuki tartışmaların yansımaları muamma… Kanuni düzenlemenin hikayesi ayrı muamma!!!!
Bazı notlarımı paylaşacağım… Belki ne demek istediğim daha net anlaşılır? Bu körleşmenin nedenini daha iyi teşhis etmek mümkün olur…
Yazacağım vakaları tesadüf olarak adlandıran çıkabilir! Eminim her adımın önceden planlandığını görecekler daha fazla olacaktır…
İki vaka yazacağım.
2011’de Passolig’in hukuki(!!) altyapısı nasıl hazırlandı. 2014’te İhtiyati tedbir kararı nasıl alındı, nasıl kaldırıldı?
Önce Passolig için alınan ihtiyati tedbir kararının (uygulamanın durdurulması) nasıl alındığı ve nasıl kaldırıldığı konusu… Tarih sırasıyla
Normalde “akıl ve mantıkla izahı var mı?” derdim. Çoktan vazgeçtim. Çünkü sükut etmiş durumdalar. Vicdanı olanlar söylesin. Bu nasıl oldu?
8 Mayıs 2014’te “Yargıdan Passolige durdurma” haberi medyada büyük yankı yarattı.
Ankara 16. Tüketici Mahkemesi’nin “Passolig uygulamasının durdurulması kararı” medyada geniş yer buldu
Passolige durdurma TARAFTAR KAZANDI HABERLERİ
Tarafder’in başvurusu üzerine Ankara 16. Tüketici Mahkemesi’nce alınan kararın gerekçesi “Tüketici kitlesinin mağduriyetine sebep olmamak”tı
Ankara 16. Tüketici Mahkemesi özellikle“Passolig sözleşme örneği”ni (ve diğer evrakları) incelemiş ihtiyati tedbir kararı almıştı.
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 23/5 Maddesine göre alınan karar 7 Mayıs 2014’te Basın İlan Kurumu’na da gönderilmişti
Basın İlan Kurumu’undan, Passolig uygulamasının durdurulduğuna dair ihtiyati tedbir kararını ulusal gazetede derhal yayınlatması isteniyordu
Kararda “ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ve PASSOLİG uygulamasının durdurulmasına” karar verildiği yazıyor
Ankara 16 tüketici mahkemesi Basın İlan Kurumuna yazı
Karar metni dikkatle incelendiğinde gerekçe, kanuni dayanak net görülüyor… (Karar ve tebligat tarihi önemli)
Ankara 16 tüketici mahkemesi Basın İlan Kurumuna yazının detaylı incelemesi balonlu
Ankara 16. Tüketici Mahkemesi’nin verdiği karar açıktı. Passolig’in hemen durdurulması gerekiyordu. Ancak TFF aynı görüşte değildi
TFF 10 Mayıs 2014’te bir açıklama yayınladı. Ve karara itiraz edeceklerini bildirdi.
TFF, “Passolig uygulaması” ile ilgili durdurma kararına itiraz ederken 6222 sayılı yasanın 5. Maddesinin 4. fıkrasını dayanak olarak sundu.
6222’nin 5. Madde/4. fıkrası elektronik bilet ile ilgiliydi. Passolig’in yasal dayanağı ise 5. Maddenin 11. fıkrasıydı. (Zorlama yorumla)
Gerçi Taraftar Hakları Derneği (Tarafder) avukatları dilekçelerinde 6222’nin hem 5/4 hem de 5/11 fıkralarının uygulamasına itiraz etmişti
TFF’nin durdurma kararına yaptığı itirazın tek mantıklı tarafı liglerin sonu gelmişken birkaç günde eski sisteme dönülemeyeceği konusuydu.
Ankara 16. Tüketici Mahkemesi, itirazlar üzerine 15 Mayıs 2014 için duruşma günü verdi.
passolig duruşmasına davet
“Passolige yargıdan durdurma” haberi (7 Mayıs 2014) medyada oldukça ilgi gördü. 15 Mayıs’taki daha kritik duruşma ise “pass” geçildi
Türkiye’de bir haftada elbette çok şey değişir. Türk Medyası duruşmaya mesafeli baktı. Oysa haber için “mesafe” tanımadığının tanıklarıyız.
Brezilya radyosundan Alex, Portekiz radyosundan Meirles, Nijerya gazetesinden Emenike, Çek gazetesinden Kadlec haberleri yakalandığı vakidir
Eğer medya Ankara’da 15 Mayıs 2014’de yapılan duruşma öncesi/sonrası kamuoyunu bilgilendirse belki sonraki bazı gelişmeler yaşanmayabilirdi.
Olacakları engelleyecek bir güç var mı bilemiyorum! Belki milyonlarca insanı ilgilendiren bu dava sudan sebeplerle sürüncemede bırakılamazdı
Çünkü… Durdurma kararı veren 16. Tüketici Mahkemesi Hakimi Atilla Pınar TFF ve Aktif Bank’ın itirazına rağmen net bir duruş sergilemişti.
Hakim Atilla Pınar, 15 Mayıs 2014’deki duruşmada TFF ve Aktif Bank’ın ihtiyati tedbir kararına itirazını reddederken önemli tespitler yaptı
“… kişisel bilgilerinin maruz kalacağı tehlike son derece ciddi ve kapsamlıdır”
Atilla Pınar, Kişisel bilgilerin maruz kalacağı tehlike
“Tedbir kararımız, elektronik sistem üzerinden oluşturulacak biletler hakkında değildir”
Tedbir kararımız, 6222 sayılı yasanın 5. maddesindeki elektronik sistem üzerinden oluşturulacak biletler hakkında olmayıp
Hakim Atilla Pınar, bugünkü tartışmalara ışık tutan açıklamaları yanında çok önemli bazı verileri de tutanağa geçirdi.
Resim 8 passolig sitesindeki üyeliğe ilişkin sözleşmenin maddelerinden 6sı tutanağa geçirildi
Passolig’in resmi sitesindeki kullanım koşullarının 6 maddesinin zapta geçirilmesi oldukça önemliydi. Çünkü bunlar genellikle okunmaz
Başlıklarını okuduğunuz maddelerin bazılarının “resmi sitedeki” metnini yazıyorum. Bakın taraftarı imza atmaya zorladıkları metinde ne vardı
“Değişiklikleri takip etmek sizin sorumluluğunuzdadır.”
MAHKEMENİN ZAPTA GEÇİRDİĞİ KULLANIM KOŞULLARI 1 Değişiklikleri takip etmek sizin sorumluluğunuzdadır.
“kişisel bilgilerinizin Aktif Bank’ın iştirakleri, bağlı bulunduğu grup şirketleri ile paylaşılmasını kabul etmektesiniz”
Aktif Bank’ın iştirakleri, bağlı bulunduğu grup şirketleri ile paylaşılmasını kabul etmektesiniz
“Aktif Bank, kişisel bilgileri kendi bünyesinde (alanlar sıralanıyor) kullanabilecektir”
MAHKEMENİN ZAPTA GEÇİRDİĞİ KULLANIM KOŞULLARI Aktif Bank, kişisel bilgileri kendi bünyesinde,
“… izinsiz olarak kayıtlara girilmesi, değiştirilmesi veya kullanılmasından… Aktif sorumlu değildir.”
MAHKEMENİN ZAPTA GEÇİRDİĞİ KULLANIM KOŞULLARI Aktif Bank hiçbir sorumluluk kabul etmez
Mahkemenin tavrı ve kararı netti. Kararında direneceğini açıkladı
Mahkemenin İHTİYATİ TEDBİR KARARINDA DİRENME GEREKÇESİ
TFF ve Aktifbank ise ilginç bir formül bulmuştu. Onlara göre tedbir kararı kendiliğinden düşmüştü.
TFF hukukçuları, kararın 29 Nisan 2014’te alındığını, 7 Mayıs’ta taraflara tebliğ edildiğini ve 1 gün geç kalındığını iddia ediyordu.
TFF hukukçularının savunmasının dayanağı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 393. Maddesinin 1. Fıkrasıydı.
İPTAL İÇİN TFF’NİN BULDUĞU FORMÜL
Mahkemenin karşı argümanı ise sürenin karar alındığı zaman değil teblig edildiği tarihten başlayacağı yönündeydi
KARARINDA DİRENMEK İÇİN İÇİN MAHKEMENİN DAYANAK NOKTASI
Hukuk mecrasında bu durum tartışılırken daha kararın mürekkebi kurumandan ertesi gün TFF Başkanı Demirören’in bir açıklaması yayınlandı.
Ortada durdurma kararı vardı. Bir gün önce ihtiyati tedbirin kaldırılması talebi reddedilmişti. Peki Demirören nasıl bu açıklamayı yaptı?
Ortada tam aksi yönde bir mahkeme kararı varken Demirören hangi mantıkla bu açıklamayı yaptı. Acaba bir emrivakide mi bulundu.
TFF Başkanı öylesine söylemiş de denemez. Çünkü TFF de resmen bülten yayınladı. Tarih 16 Mayıs 2014…
Nasıl bir ilişkiler yumağı söz konusuysa, TFF Başkanı Demirören, ortada aksine mahkeme kararı olmasına rağmen kanunu çiğneyebiliyor.
TFF bu açıklamayı yaptığında hukuki süreç ilerliyordu. Davacı Tarafder kararının uygulanması için Ankara 30. İcra Müdürlüğü’ne başvurmuştu.
Ankara 30. İcra ile 16. Tüketici mahkemesi arasında kanunun yorumundan kaynaklanan görüş alışverişi sürüyordu. Ancak bir sonuç alınamadı.
İlgili kanunda “İhtiyati tedbir kararının uygulanması, verildiği tarihten itibaren bir hafta içinde talep edilmek zorundadır” deniyordu
Mahkeme Hakimi Atilla Pınar da zaten itiraz üzerine tanımın muğlak olduğunu, gerekirse Anayasa Mahkemesi’ne başvurabileceklerini bildirmişti
Sonrasında neler yaşandığı bilinmiyor. En iyimser ifadeyle mahkemeler “verildiği tarihten itibaren” ibaresinin sırrını çözmeye çalıştı.
16 Haziran’da “Passolig devam ediyor” haberleri medyada adeta patladı. “Passolig için istenen ihtiyati tedbir kararı reddedildi” deniyordu
Ortada kafa karıştırıcı bir durum vardı. Zaten bir ay önce bir ihtiyati tedbir kararı verilmiş ve Passolig durdurulmuştu.
Başlıkları okuyup geçenler muhtemelen fazlaca kafa yormamıştır. Detayları okuyanlar da şunları öğrendi:
HABER—16 haziran cumhuriyet passolig için karar verildi
Haberler bakılırsa; Passolig’in sahibi firma (nedense hangi firma olduğu yazılmadı) mahkeme heyetini ikna etmişti.
HABER 16 haziran passolig kararı verildi tedbir kararı reddedildi
Passolig’in sahibi olan firma “daha önce tedbir kararı verilmesine neden olan gerekçelerin bir kısmını kaldırdığını” mahkemeye beyan etmişti.
Yazılanlara göre Passoligin sahibi “ön ödemeli kartta sözleşme imzalama şartı ile kişisel bilgilerin bir kısmını talep etmekten” vazgeçmişti.
Bu taahhüt nedeniyle de mahkeme yeni bir tedbire yer olmadığına hükmetmişti. Olay aslında gayet açık ve basitti!!!!!!!!!!
Sonuçta kamuoyunda şöyle bir fikir oluştu. Aktif Bank geri adım attı. Bazı taleplerinden vazgeçti. Tedbir kararı o nedenle kalktı.
Haberlere bakılırsa taraftar kazanmıştı. Aslında ne olduğunu anlamak için ise 3 Haziran 2014’te yaşanan gelişmeleri bilmek gerekiyor.
3 Haziran’daki gelişmeler maalesef medyada pek yer bulmadı. Sanki söz birliği edilmişti. Haberler oldukça kısaydı.
Yayınlanan haberlerdeki ortak cümle şuydu. Mahkemenin tedbir kararının icra müdürlüğüne bildirilmesi konusunda geç kalınmıştı.
Bu haberdeki bir cümle oldukça dikkat çekiciydi… Sürekli tekrarlandı “e bilet olarak bilinen passolig”
e bilet olarak bilinen passolig NTV HABERİ KARAR KENDİLİĞİNDE KALKTI
Bir an soluklanın ve düşünün! Sonuçları itibarıyla milyonlarca kişiyi ilgilendiren bir uygulama söz konusu. Büyük tartışmalara yol açmış.
Taraftarın maçı boykot edecek kadar sert tepki gösterdiği bir uygulama… Mahkeme kararıyla tedbiren durdurulmuş… Bütün ülke haberdar olmuş…
“Passolig’i durdurun” diyen mahkemenin kararı süresi içinde icra müdürlüğüne ulaşmadığı için kendiliğinden düşüyor. Bir gariplik yok mu?
Olayın nasıl bu noktaya geldiğini kararı veren 16. Tüketici Mahkemesi Hakimi Atilla Pınar şöyle zapta geçirmiş
passolig için tedbir kaldırıldı mahkemenin açıklaması
“Aşırı iş yoğunluğu… Tahsis edilen personelin azlığı…”
passolig için tedbir kaldırıldı mahkemenin açıklaması 2 AŞIRI İŞ YOĞUNLUĞU PERSONEL SAYISININ YETERSİZLİĞİ
“İhtiyati tedbir kararının kendiliğinden kalkmış sayılmasına resen karar verildi”
passolig için tedbir kaldırıldı mahkemenin açıklaması 3 MAHKEME TEDBİR KARARINI DAVACIYA ZAMANINDA TEBLİĞ EDEMEDİĞİNDEN DURDURMA KARARI KENDİLİĞİNDE KALKTI…
Açıklamanın tonu, kullanılan ifadeler ve şikayet edilen hususlar bende baskılara dayanamayan bir yargı mensubu izlenimi bıraktı
Hakim Atilla Pınar, yine de TFF Hukukçularının bulduğu dahiyane “393/1 formülü”nü Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacağını açıklamaktan kaçınmadı.
Anayasa Mahkemesi’nin ne kadar sürede karara bağlayacağı bilinemeyeceğinden pasif bekleme süresinde tedbiri kaldırmış oluyorlar.
3 Haziran 2014’deki bu karardan sonra Tarafder tekrar tedbir kararı alınması için başvurdu. Duruşma 16 Haziran 2014’te yapıldı.
Duruşmadan bir gün önce Aktif Bank bir dilekçe sundu. Mahkeme’nin 15 Mayıs 2014’te zapta geçirdiği aykırılıkların giderildiği bildirildi.
Sporx, Aktifbank’ın yaptığı/yapmayı taahhüt ettiği değişiklik/ iyileştirmelere dair dilekçenin tam metnini yayınladı.
Bu tarihten sonra Anayasa Mahkemesi 6100-393/1’i iptal etse veya ilk kararınız doğru itirazlar haksız dese ne olacak?
Liglerin ilk haftasında bu görüntüler oldukça sık görüldü…
passolig sonrası tribünler
Selim Ferit Yıldız
muhalifkanarya 